poniedziałek, 5 kwietnia 2010

warka no.3 - Irish Red Ale

Czas na trzecią warkę.


Jak już wszyscy wnikliwi czytelnicy dobrze wiedzą, będzie to Irish Red Ale. Dziś będę warzył sam, bez pomocy osób trzecich (zazwyczaj miałem pomocnika i fotografa w jednej osobie). Godzinę zajęło mi mycie i przygotowywanie sprzętu, zabieram się do pracy. Nie sądzę, żeby całość trwała tak długo jak w przypadku pszenicznego. W końcu przetestuję też filtrator z oplotu. Zdjęć nie przewiduję zbyt wiele, w końcu wszystko będzie przebiegało bardzo podobnie, ale od czasu do czasu aparat postawiony na statywie coś tam pstryknie, bez obaw :)

Jest nieźle - warzenie zajęło mi zaledwie 6-7 godzin, razem ze sprzątaniem i myciem sprzętu. Ale po kolei: do 12 litrów wody (filtrowana) o temp. 35'c wsypałem wszystkie słody (stosunek woda/słód 3:1), zamieszałem, i powolutku doprowadziłem do pierwszej i ostatniej w tym wypadku przerwy - 67'c przez 60 minut.

Zapachy te same co przy warzeniu pszenicznego. Boskie. Dodatkowo w IRA (Irish Red Ale) pełniejsze wrażenia wizualne - palony jęczmień, więcej rodzajów słodu - było w czym zamieszać :)

Utrzymanie temperatury nie było szczególnie trudne - podgrzewałem, ciągle mieszając, do właściwej, po czym wyłączałem palniki, przykrywałem gar pokrywą i nastawiałem minutnik na 10 minut. Po tym czasie sprawdzałem jak ma się brzeczka. Przeważnie temp. spadała o 1 stopień. Czekałem aż spadnie o 2-3 stopnie, delikatnie podgrzewałem, znów nastawiałem minutnik, i... większość czasu spędziłem przed TV oglądając Pogromców Mitów :)

Brzeczka jest wyraźnie gęstsza niż w przypadku warzenia pszenicznego - mimo, że proporcje wody i słodu zachowałem takie same.

Przy tak urządzonym warsztacie praca przebiegała nad wyraz sprawnie i szybko. Na dole wiadro na odfiltrowaną, klarowną brzeczkę, nad nim stoi kadź razem z filtratorem. Po negatywnych próbach jodowych (już pierwsza wyszła negatywnie, po paru minutach powtórzyłem zabieg żeby się upewnić), dogrzałem do 76'c i przygotowałem się do filtrowania - pełen obaw, bo starą kadź filtracyjną zniszczyłem, a filtratora z oplotu jeszcze nie używałem.

Najwygodniej przenieść zacier za pomocą mniejszego naczynka. Po prawej stronie widać spodek z próbami jodowymi.

Filtrator spisał się na medal. Po zwróceniu 2-3 pierwszych litrów brzeczki z powrotem do filtrowania, w ciągu 10-15 minut miałem już pięknie odfiltrowane młóto.

Do wysładzania użyłem 9 litrów wody o temp. 80'c. Poprzednio korzystałem z przegotowanej wody z kranu - tym razem cała warka bazowała na wodzie filtrowanej. Uzyskałem w ten sposób 15 litrów brzeczki. Tutaj jedna mała myśl, którą będę musiał rozwinąć przy okazji - o ile filtrator działa rewelacyjnie, to nie jest zbyt wydajny - zostało jeszcze sporo słodów w młócie. Muszę pomyśleć, jak maksymalnie je odfiltrować. Zmarnowałem bowiem w ten sposób ok. 1-2 litra cennego słodu.

Ciemna, głęboka barwa, ładna beżowa pianka. Gotowałem zaczynając od temperatury brzeczki = 55'c, w 30 minut doprowadziłem ją do wrzenia.

Chmielenie:
w 5 minucie chmiel goryczkowy (20gr), w 30 minucie aromatyczny (30gr).

Całość przebiegła bez najmniejszych problemów. Właściwie tylko co parę minut trzeba było podejść do gara, zamieszać, skorygować moc palników itp., i tyle mojego udziału przy chmieleniu.

Do chłodzenia użyłem swojej miedzianej chłodnicy, tym razem na ostatnie 7 minut chmielenia wstawiając ją do brzeczki. Zmierzyłem też ilość wody potrzebną na schłodzenie ze 100-21'c - poszło 56 litrów zimnej wody (między 1/3 a 1/2 tradycyjnej wanny) w czasie 10-15 minut. 1000 litrów kosztuje 5.67zł, więc 56 litrów to koszt rzędu 32 groszy. Wydatek do przełknięcia.

Po sklarowaniu i dekantacji uzyskałem ~11 litrów brzeczki o blg równym 20,5. Konkretny wynik. Wodą filtrowaną rozrobiłem całość uzyskując 18.5 litrów o gęstości 12 blg. Tutaj właśnie widać mój błąd przy filtrowaniu - te brakujące 2 litry, które zostały w mycie.

Oto jak przedstawiały się proporcje podczas dodawania wody:
11 litrów + 4 litry = 15 litrów o blg 15
15 litrów + 2 litry = 17 litrów o blg 13.5
17 litrów + 1.5 litra = 18.5 litra o blg 12

Drożdże zadałem w temp. 22'c (oczywiście wcześniej rehydratyzowane, woda filtrowana, 22'c), pięknie mi wyrosły, coś czuję, że ruszy z kopyta. Na zegarku godzina 18.40.

parę godzin później (ok. północy)

Ruszyło, tak jak przewidywałem, szybciutko. Piany nie ma wysokiej, ale pracuje. Okna pootwierane, temp. w pokoju 18'c, burzliwa przebiega, jeśli wierzyć termometrowi przyklejonemu na fermentator, w temp. 19-20'c. Pokrywa szczelnie zamocowana. Zgodnie z instrukcją potrzymam ok 6 dni na burzliwej i ok 12 dni na cichej. Zalecana temp. fermentacji to 18-22'c, więc wszędzie przyjmuję średnie czasy. Planowane butelkowanie w okolicach 22 kwietnia, pierwsza degustacja na początku maja. Tymczasem zamawiam już kolejne słody :)

7 maja 2010

Wiem już, że piwo wyszło znakomicie :)
Ale cofnijmy się nieco w czasie:

14 kwietnia, pomiar blg równy 3,5. Kilka dni wcześniej też sprawdzałem, było tak samo - więc czas butelkować. Szkło testowo nie płukane chlorem - tylko dokładnie potraktowane Ludwikiem, bardzo gorącą wodą i myjką. Zobaczymy - jak zakażenia nie będzie, chlor będę stosować jedynie przy silnych zabrudzeniach. Znacznie przyspieszy to produkcję...


Zdjęcie powyżej przedstawia brzeczkę podczas fermentacji burzliwej.


Podczas przelewania na cichą. Stała 15 dni. Praktycznie w ogóle do niej nie zaglądałem.


Osad aż miło popatrzeć.
Podczas zlewania z cichej nie korzystałem z wężyka, puściłem troszkę przez kranik, wylałem, reszta która spływała leciała już po ściance do czystego wiadra. Dodałem 180gr glukozy, wymieszałem dokładnie, i zacząłem rozlewać do butelek. Niewiele tego wyszło, 38 szkieł.



Tak to wygląda dziś, ok. tygodnia po zabutelkowaniu. Nagazowanie bardzo przyjemne, w smaku... poezja :) Uważam, że to pierwsze piwo, które mi wyszło. A przynajmniej pierwsze, które mi smakuje bez żadnego "ale". Bardzo treściwe, konkretne posmaki kawy i palonego karmelu, bez żadnych niepożądanych esencji - ani goryczy, ani kwasu. Dziwię się, że zaledwie tydzień wystarczył, by osiągnąć taki efekt. Z 38 butelek zostało już ok 15, biorę przykład z pszenicznego - trzeba było go pić, póki był naprawdę niezły - teraz nabiera kwasu, a minął zaledwie miesiąc i 7 dni. Z RIA mam nadzieję, że tak nie będzie - 5 butli zostawię na sprawdzenie po miesiącu, dwóch, trzech itd., ale resztę zamierzam szybciutko rozdać rodzinie i znajomym.
Tym piwem naprawdę można się delektować. Jestem pod wrażeniem!

 Etykieta. Podziękowania dla Aldony za wydruki :) A poniżej gotowa buteleczka.


23 maja 2010

Niechcący zamroziłem RIA (bo kto takie straszne rzeczy robi specjalnie?), ale nie wylałem, tylko spróbowałem jak smakuje.
O ile dla zwykłego, komercyjnego piwa jest to już zupełna dyskwalifikacja, to muszę przyznać, że w przypadku tego piwa domowego... smak się nie zmienił :) Owszem, spadło nagazowanie, o wiele mniejsza pianka, ale jak najbardziej dało się to wypić - nawet ze smakiem. No no...

24 maja 2010

Zmęczony długim dniem usiadłem wieczorem, i otworzyłem sobie jedno piwko. Ehh, to chyba najlepsze piwo jakie piłem do tej pory :)
Oczywiście nie mieszam do tego pszenicznych!

Niestety, zostało mi już zaledwie 12 butelek. Wiem jednak z całą pewnością, że do tego gatunku będę chętnie wracał - bez zabawy w 20 litrowe warki, tylko konkretnie, 60, 80 litrowe. Zamówienia już są ;)

12 komentarzy:

  1. jak dla mnie to mogłeś użyć więcej wody przy wysładzaniu, nie musiałbyś potem dolewać

    OdpowiedzUsuń
  2. Robiąc powtórkę tego piwa dałem więcej wody do wysładzania - 12 litrów (wcześniej 9). Niestety, po chmieleniu wydajność nadal niska - wyszło ok 18 litrów. Co prawda sporo chmielin zostało, zapewne te brakujące 2 litry by się nazbierały. Chyba następnym będę chmielić w woreczkach...

    OdpowiedzUsuń
  3. Pytanie laika, w którym momencie wrzucać palony jęczmień ? Dopiero po godzinie w 68 ?

    OdpowiedzUsuń
  4. Rafek, palone słody (barwiące) możesz wrzucać w zasadzie kiedy tylko chcesz - jednak jeśli robisz próbę jodową, to zabarwi Ci zacier i nie będziesz widział jej efektów. Dlatego dodaje je się zazwyczaj na koniec, po próbie.

    Złody palone są enzymatycznie obojętne, co oznacza, że nie są rozkładane na cukry podczas zacierania - nie wpływają na smak, tylko na kolor gotowego piwa.

    OdpowiedzUsuń
  5. No właśnie chodzi o kolor - moje Irlandzkie Czerwone chyba wyszło za ciemne - cóż życie :) Bądź co bądź Dzięki :)

    OdpowiedzUsuń
  6. Moje też czerwone nie wyszło - są tam słody palone, piwo powinno wyjść ciemne... z rubinową poświatą, jak pod słońce się patrzy. Smakowało? :) moje pierwsze IRA było świetne, drugie mniej :(

    OdpowiedzUsuń
  7. Cóż, dopiero od poniedziałku fermentuje, więc na ocenę smaków jeszcze przyjdzie czas :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Powiem jeszcze tylko, że większość moich piw dojrzewa dopiero po 4-6 miesiącach - jeśli dotrwają, są naprawdę świetne - bez porównania, jeśli próbować ich np. po 2-3 miesiącach. Trzymam kciuki.

    OdpowiedzUsuń
  9. witam,

    mam pytanie co do tych wkładów do kadzi filtracyjnych i wężyków/filtratorów z opłotu - co jest najlepsze? najwydajniejsze etc... chciałbym niedługo przejść na zacieranie ale nie wyobrażam sobie jaki byłby pożytek z wkładu do kadzi na dnie (dobrze myśle?) fermentatora - wiadra;) skoro wylewałbym brzeczke kranikiem? Chyba, że lepszy jest wężyk z opłotu - choć czytająć o Irish napisałeś, iż też nie jest wydajny - jakieś idee?;) Z góry dzięki i naprawde świetny blog - na pewno przeczytam wszystko. Dzięki i powodzenia;)))

    OdpowiedzUsuń
  10. Hej Martinez, powiem krótko, oplot jest lepszy. Okazuje się to zwłaszcza przy filtrowaniu słodów pszenicznych bądź żytnich - o ile w kadzi (mam, kupiłem, potem przerobiłem na coś innego, bo się nie sprawdzało) masz ok. 130 dziurek, to w oplocie masz ich kilka (kilkanaście?) tysięcy. Jeśli trzeba, przefiltruje Ci wszystko w 15 minut, a jak nie trzeba, cieszysz się dokładnym filtrowaniem bez zapychania.

    OdpowiedzUsuń
  11. Sam robiłeś filtr z oplotu? Jak długiej rurki użyłeś?

    OdpowiedzUsuń
  12. Robiłem sam, wykonanie całości zajęło mi może 20 minut i bezproblemowo służy mi do dziś (czyli już prawie 2 lata). Dziś pod wieczór w zakładce "zrób to sam" pojawi się opis jak go wykonać.

    OdpowiedzUsuń

Zdecydowałeś/aś się na wpis? Super.
Niewielu to robi, więc doceniam każdą uwagę.
Dziękuję za komentarz.

(Z powodu natłoku spamu muszę wprowadzić moderowanie komentarzy. Takie czasy. Sorry!)